zaterdag 10 september 2011

Goedenavond beste ouders...

Zet onderwijzers voor een klas kinderen en ze vertellen de wonderlijkste verhalen.  Vervang die kinderen door hun ouders en menig onderwijzer spurt vooraf nog even naar het toilet om de nodige zenuwen weg te werken.  Bij mij is dat niet anders.


"Goedenavond, beste ouders.  Welkom in de klas van uw kind!"
Zo begon ik voorbije donderdagavond rond half acht mijn uiteenzetting over het leven in het eerste leerjaar.  Alle ogen op mij gericht.  Verwachtingen over deze avond en het komende schooljaar flitsen door de ogen van mama- en papalief.  Ik hoop dat de twijfel in mijn stem niet heel erg hoorbaar was.  Ik vertel dat de leerkrachten van het eerste leerjaar zich erg bewust zijn van de grote stap van kleuterschool naar lagere school.  Zowel voor de kinderen, maar ook voor de ouders.  Daarom proberen wij een gemoedelijke sfeer te creëren in de klas.  Veel dingen die de kinderen leerden in de kleuterschool nemen wij over.  Herkenbaarheid is belangrijk!


Na een beperkte inleiding over de grote stap naar de grote school, zeg ik nog gauw dat de ouders mij gerust mogen onderbreken als iets niet duidelijk is.  In de klas schaam ik me er gewoonlijk niet voor om dingen tot drie maal toe te herhalen.  Maar de aanwezige mama's en papa's zouden me, vermoed ik, toch vreemd bekijken als ik enkele keren na elkaar zeg dat we een bepaalde schrijfmethode hanteren omdat die het natuurlijke schrijfproces aanwakkert.  Toch kan het dan zijn dat, net door een bepaalde gekozen verwoording, de boodschap niet geheel duidelijk overkwam.  Moeilijk inschatten als onderwijzer voor wie de klaszaken ondertussen vanzelfsprekend lijken.


Een blik op het verloop van een klasdag, dan.  "Er gebeuren zoveel nieuwe dingen in het 1ste leerjaar, dat wij proberen dit voor ons en de kinderen zo gestructureerd mogelijk laten verlopen.  's Ochtends, nadat we ons hebben klaargemaakt, starten we onze dag in de zithoek, een ritueel dat de kinderen van de kleuterschool herkennen."  Geknik.  "We vertellen er de belangrijkste gebeurtenissen die geweest zijn of nog zullen komen.  Met vraagjes als 'Hoe was je weekend?', 'Wat ga je doen deze week? en 'Wat staat er vandaag op het programma?' hoop ik het tijdsbesef van de kinderen aan te scherpen."  Daarna volgt de uitleg van de vier kalenders die aan het gebeuren in de zithoek zijn gekoppeld.  Met een voorbereid grapje maak ik de ouders duidelijk dat het kalenderblaadje geen huiswerk of strafwerk is, als deze in de postkaft zit.  Haha!  Het verschil tussen de voormiddag- en de namiddaglessen wordt nog uitgelegd.  Een verschil dat bepaald wordt door de spanningsboog van mijn dagelijkse publiek.




Het loopt goed.  De trein is vertrokken.  Ik merk dat ik steeds minder op mijn blad kijk, maar dat mijn presentatie toch naar behoren verloopt.  Gestructureerd ook wel, daar had ik vooraf al over nagedacht.  Waarvoor maakte ik me eigenlijk zorgen, vooraf?  Ik probeer niet te snel te spreken.  In de hoop dat alles duidelijker overkomt en beter bewaard blijft.  Met een zachte toon ook.  Gemoedelijkheid... om de stap van kleuter- naar lagere school te verkleinen... ook voor de ouders!



"Voor lezen gebruiken wij de fantastische methode Veilig Leren Lezen, waarbij de kinderen op een veilige, gestructureerde en natuurlijke manier leren lezen.  We vertrekken telkens vanuit een woord binnen een bepaald thema.  Uit dit woord lichten we telkens 1 letter uit.  Waarmee geleidelijk aan weer nieuwe woorden gemaakt kunnen worden.  Hiervoor maken we enkel nog maar gebruik van drieletterwoorden.  Onze letterdino helpt ons hierbij."  Er volgt een korte demonstratie van letters die in de kop, buik of staart worden gehangen, zodat er woorden ontstaan.  Ik hoor enkele denkbeeldige ah's en jaja's.  Mijn publiek lijkt nog geboeid, dus ga ik verder met vertellen.  "Op dit moment kunnen enkel nog maar 3 woorden en 3 letters lezen: de rrrr, de mmmm en de i.  Hiermee kunnen we nog geen nieuwe woorden maken."  Rim en Mir bestaan immers niet.  Ineens besef ik dat ik vergeten ben mezelf voor te stellen.  Oeps!  daar lijkt het me nu te laat voor.  Ik had gepland om in 1 zin mijn gezin kort uit te leggen en 1 zin te besteden aan mijn Qworzócarrière die ondertussen bestaat uit 10 schooljaren.  Ik doe mijn best me hierdoor niet van de wijs te brengen: "Leren lezen is vaak oefenen," ga ik verder: "ook een goede en vlotte letterkennis is noodzakelijk.  Dit oefenen de kinderen door die dikwijls te herhalen."


 Na het leesproces zo duidelijk mogelijk te maken, volgt een blok over schrijven.  We oefenen even onze pengreep met de potloden die klaar liggen.  Ik ben ondertussen voor de eerste keer eens van mijn stoel gewipt om materialen te halen en te demonstreren.  Ik voel me best lekker in mijn vel.  Het lijkt me tóch te liggen, zo'n klas vol ouders.  Ik ben de stilte en rust die ik nu hoor en voel niet gewoon in deze ruimte.  Normaal gesproken wordt hier hard gewerkt, gespeeld, verteld, samengewerkt en gedacht.






Ik licht regelmatig tijdens mijn uiteenzetting toe dat vijf- en zesjarigen 'echte hier-en-nu-mensjes' zijn.  Om bepaalde keuzes en werkingen te bekrachtigen.  Alles wat hier en nu gebeurt, is van belang.  We passen onze thema's ook aan aan de periodes van het jaar.  Daarom maak ik de kinderen in de klas herhaaldelijk bewust van de tijd en ruimte.  Wiskunde en WO passeren de revue.  Met enkele voorbeelden van lessen hoop ik de ouders meer inzicht te geven in mijn lesinhoud.  Het stelt hen duidelijk gerust dat veel lessen in het eerste leerjaar voornamelijk doelessen zijn.  Door ondervinden en ontdekken leren jonge kinderen immers enorm veel.  We maken hier dan ook graag gebruik van.  We stappen de natuur in voor een les over het bos, bekijken mama paard met haar veulen als we het over jonge dieren hebben en we zullen bijvoorbeeld onze fiets poetsen als les techniek.  Bij dit laatste voorbeeld zie ik enkele papa's instemmend knikken en hoor ze bijna denken dat "hunne koersfiets in goei handen zal zijn".


Ik haal de vakken muzische vorming, lichamelijke opvoeding en levensbeschouwing nog boven.  Blijf nog voldoende stilstaan bij ICT en vreemde taleninitiatie Frans (wat nieuw is op school).  Om daarna het huiswerk, de agenda en het rapport toe te lichten.


Voor ik het besef, zijn er twee volle uren om.  Ik ben de klok volledig uit het oog verloren.  Ik had een geboeid publiek.  Aan het begin misschien wat onwennig: "Wat gaan we hier allemaal te horen krijgen?" Maar op den duur meer interactief.  Het leek me alsof we samen ontdekten wat er ons in het eerste leerjaar allemaal te wachten staat.  Een ontdekking die zowel mij als de ouders wel leek te liggen.  Na de enkele vragen te hebben beantwoord, was het tijd voor koffie!  De klas loopt leeg.  Ouders lossen hun babysit af of blijven nog wat nakaarten in de refter met een kopje thee of koffie.  Ik stel mezelf de vraag of het allemaal wel duidelijk was.  Het duurde lang en was misschien wel veel, te veel, info.  Ouders verdwijnen uit de klas met een gevoel.  Welk gevoel zou dat zijn?  Ik hoop hen te hebben meegegeven dat ik er ben voor hun kinderen én voor hen.  Ik hoop ook dat ik mijn passie voor onderwijs duidelijk heb kunnen maken.  Dat ze weten dat hun kinderen op school in goede handen zijn.  Ik heb met geen woord over het belang van welbevinden van de kinderen gesproken.  Toch denk ik dat die boodschap duidelijk was.  Want dat is waar ik in de eerste plaats aan wil werken!  Kinderen die zich goed voelen in hun vel, in hun klas, op school... zijn toe aan leren.


Ik rijd met een fijn gevoel naar huis en neem me voor om volgend jaar net voor het klasmoment niet opnieuw naar het toilet te hollen.






2 opmerkingen:

  1. Mooi geschreven! Dat 'naar het toilet hollen'-gevoel ken ik helemaal. Het eerste leerjaar is nieuw voor me, dus ik keek een beetje onwennig naar de infoavond uit. Maar dankzij de prachtige prezi en het draaiboek van mijn fantastische collega, had ik alles voor een leuke, leerrijke infoavond! Daarom wil ik het ook nog eens via deze weg zeggen: bedankt Ive!
    Groetjes
    Eve

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dat is met heel veel plezier gedaan, Eve! We mogen blij zijn met zo'n aanwinst in het 1ste! Bedankt voor je reactie.

    BeantwoordenVerwijderen