maandag 20 februari 2012

Plustaken #2

"WAT MOETEN WE DOEN ALS WE KLAAR ZIJN?" 
Een vaak gehoorde vraag in de lagere school.  Een vraag met een betekenis.  Kinderen zijn zich ervan bewust dat ze op school zijn om te leren.  Ze willen die tijd ook zo optimaal mogelijk benutten om zaken in te oefenen en bij te leren.  Als leerkracht kan je op zulke vraag op verschillende manieren reageren:


"We wachten even tot iedereen klaar is."  
Een dooddoener waardoor ongetwijfeld de betrokkenheid en concentratie zal verminderen.  Dikwijls met een minder optimaal effect als gevolg: leerlingen die zich beginnen te vervelen, werkende kinderen die worden afgeleid door zij die al klaar zijn.    


"We houden ons in stilte bezig."  
Ongetwijfeld een vaak gehoorde reply in het Vlaamse onderwijs.  Hiermee houd je de klas aan de gang, zodat de minder snelle leerlingen de tijd krijgen om hun pakket af te werken.  Zij die zich in stilte horen bezig te houden, krijgen hierbij heel wat verantwoordelijkheid en vertrouwen mee.  Ze mogen zelf hun taak kiezen, werken hier individueel aan en zorgen ervoor dat ze hierbij niemand storen.  Er kan wat beweging in de klas ontstaan.  Een potlood dat dient aangeslepen te worden, materialen die genomen worden.  Vaak volgen er nog meer vragen op het antwoord van de leerkracht: "Mogen we verder knutselen?" "Mag ik aan de computer?"...  Wanneer een groepje kinderen extra remediëring nodig heeft, bereid je je als leerkracht beter voor op de chaos die volgt.  Het is zeker aangewezen om vooraf te bedenken wanneer je de kinderen 'in stilte aan het werk' zet.  Bij gelegenheid kan de verantwoordelijkheid die je de kinderen meegeeft, toch nuttig zijn.  Het maakt hen er bewust van en bovendien zelfredzamer. 


AAN HET WERK MET PLUSTAKEN 
plustaak*: zelfst.naamw., de~, plustaken; werk dat je moet doen ter uitbreiding van de basis- en inoefenleerstof
De verschillen in tempo en competenties zijn in een klasgroep vaak niet te onderschatten.    Wanneer sommige kinderen zich stukbijten op oefeningen, zwemmen anderen door de leerstof heen alsof het niets is.  "Ik ben klaar, wat mag ik nu doen?"  Sinds mijn eerste stageles ga ik doelgericht op zoek naar taken en zaken die de kinderen krijgen wanneer zij hun belangrijke oefentijd afgerond hebben.  Bij klassikale vrije momenten zullen tussendoortjes voor een grote betrokkenheid zorgen.  Wanneer er individueel of in groep gewerkt wordt, kunnen de extra taken ook individueel aangeboden worden.  Een correct beeld van de verschillende competenties van de leerlingen kan zorgen voor een gepaste differentiatie ter uitbreiding.


REKENUITBREIDING
Onze rekenmethode, Zo Gezegd Zo Gerekend, werkt volgens het gestructureerde BHV-principe:  de Basisoefeningen worden door alle leerlingen gemaakt, de Herhalingsoefeningen krijgen zij die nog extra inoefening nodig hebben, de Verdiepingsoefeningen gaan net een stapje verder en zijn voor hen die de leerstof compleet beet hebben.  Deze bieden een uitdaging aan die kinderen voor een probleem stelt, gericht op de leerinhoud van de les.  Toch kunnen ook die oefeningen voor sommige leerlingen niet snel genoeg gaan.  Daarvoor ging ik op zoek naar meer, extra uitdaging.  Via de zorgjuf kregen we voor zij die het echt nodig hadden, Sterk Rekenwerk voorgesteld.  Een methode van uitgeverij Van In die volledig naast eender welke rekenmethode gebruikt kan worden.  Twee eenaatjes kwamen in aanmerking voor die uitdaging.  Zeker de moeite voor hen, maar de anderen bleven op hun honger zitten.  Verder op zoek, dus.  Zo verzamelde ik een heleboel downloads, ter inzages en gedeelde documenten.  Door ze samen te bundelen, maakte ik verschillende Rekenkranten op.  De opzet hiervan is net dezelfde als het Sterk Rekenwerk, maar de uitdaging ligt anders.  Meer gebaseerd op verdieping, maar toch weer anders dan de driehoekjes van de rekenmethode.  Hieronder een exemplaar van De Rekenkrant tot 10.  
Wie interesse heeft in afdrukbare exemplaren van De Rekenkrant in pdf, mag gerust een mail sturen.  Een inzage in Sterk Rekenwerk vind je op deze pagina.



LEESUITBREIDING
Veilig Leren Lezen is opgebouwd met een geweldige aanpak. Naast de gewone (basis) leerstof en inoefening, biedt de methode nog extra uitbreiding en herhaling aan in de vorm van raketjes en zonnetjes.  De methodesite geeft de kans aan gebruikers hun tips te delen en levert bovendien nog extra (gratis) materiaal aan.  Hierop geïnspireerd, maakte ik pictogrammen voor de uitloopopdrachten en plustaken.  Kinderen die klaar zijn met hun moetjestaken, kiezen hun eigen uitbreiding uit de aangeboden picto's aan het bord.  Deze kunnen uiteraard veranderen van dag tot dag.  Op de klasyurls verzamelde ik heel wat leesoefeningen om aan te werken aan de computer.  De kinderen krijgen de verantwoordelijkheid mee te oefenen op zaken die ze zelf nog moeilijk vinden.  Door de pictogrammen op verschillende gekleurde bladen te kopiëren, bied je ook hier gedifferentieerde plustaken aan.  Dit alles is gebaseerd op het erg mooie, maar dure planbord van Veilig Leren Lezen.  








* De definitie van plustaak is volledig van mijn hand en niet gebaseerd op bestaande woordverklaringen.  Het is een term die in mijn klas gebruikt wordt voor de taken waarover sprake

2 opmerkingen:

  1. Hoi, ik vind je pictogrammen echt geweldig. Mijn directeur vond het planbord te duur om aan te schaffen. Heb je toevallig nog meer pictogrammen gemaakt voor het planbord. Ik ben heel brutaal: maar zou je ze willen delen met mij? Mijn mail adres is shenraath@bs-oberon.nl. Super als je dat zou willen doen! Sammy Jo

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Het is duidelijk, de bedoelde suggesties zijn ingebed in het zogenoemde BHV-model, dat uit de USA komt en al tientallen jaren bestaat. Het is in principe een goede aanvulling op het aloude leerstofjaarklassensysteem, maar Prof.Bloom gaf mij aan het eind van de jaren 70 al toe, dat het maar gedeeltelijk helpt.
    Lang niet àlle 25% risico-leerlingen kunnen er mee worden geholpen, vandaar dat we voor de blijvende D-en E-scoorders op het Cito volgsysteem het oude systeem moeten loslaten en die ècht zwakke leerlingen méér leertijd geven en van hen niet hetzelfde in een leerjaar vragen als van de rest. En de ècht begaafdere leerlingen moeten kunnen en mogen versnellen. Waarom doen we dat niet op de basisschool en wél op de universiteiten? Daar hoeft niét elke student hetzelfde te leren in dezelfde tijd, terwijl we daar met de beste leerlingen te maken hebben en "iedereen" eerst door die basisschool heen moet?
    In Nederland mag je over en studie van 4 jaar zonder problemen 6 jaar doen. Was dat op de basisschool maar mogelijk, zonder doubleren, net als op die universiteit!

    http://henkboonstra.blogspot.fr

    .

    BeantwoordenVerwijderen